فهرست مطالب
مقدمه
اگر با تصفیه آب در صنایع سروکار دارید، حتماً برای پاکسازی آب از فیلترهای مختلفی نظیر فیلتر کربن فعال استفاده کردهاید. احتمالاً دنبال روشی مناسب، برای افزایش طول عمر فیلتر کربن فعال نیز بودهاید که در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.

استعلام قیمت و خرید انواع محصولات کربن فعال
تماس با مبنا شیمی: 22264634-021
طول عمر فیلتر کربن فعال
طول عمر فیلتر کربن فعال، میتواند تحت تاثیر شرایط مختلفی قرار گیرد. در صورت استفاده صحیح و اصولی از این فیلتر، میتوان طول عمر مفید آن را افزایش داد و از آن در طولانی مدت استفاده کرد. البته شرایط آب و هوایی و سطح آلایندگی آب در صنایع نیز رابطه مستقیمی با طول عمر این فیلتر دارد.
فیلتر کربن فعال چیست؟
برای پاکسازی و حذف پساب و ترکیبات آلی از آب، میتوان از روشهای شیمیایی و فیزیکی مختلفی استفاده کرد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. از آنجایی که ساختار مواد آلی یا پساب داخلی آب حالت کربنی دارند، بهترین کار برای حذف و تصفیه این قبیل ترکیبات، فیلتر کربن فعال میباشد.
امروزه در سراسر جهان از این فیلتر، به منظور تصفیه و پاکسازی آب و حذف تمامی ترکیبات آلی از جمله آفت کش ها، کلر و سایر ترکیبات فرار (VOCs) از آب استفاده میشود.
برحسب تحقیقات به عمل آمده ثابت شده فیلتر کربن فعال، در جذب آلایندههای شیمیایی بسیار خوب عمل میکند. این فیلتر برای استفاده در دستگاههای تصفیه آب، بسیار مناسب است؛ زیرا علاوه بر اینکه ناخالصی ها را جذب میکند، در حذف بو و طعم آب نیز موثر میباشد.
نکته مهم دیگر درباره این فیلتر که باید به آن توجه کرد، طول عمر آن است که نیاز به بررسی دارد. با ما همراه باشید تا با عوامل تاثیرگذار در افزایش طول عمر فیلتر کربن فعال آشنا شوید.

اهمیت فیلتر کربن فعال در تصفیه آب و هوا
فیلتر کربن فعال از دسته فیلترهای حیاتی در صنایع مربوط به تصفیه آب و حذف آلایندگیهای هوا است. این فیلتر تمامی ذرات موجود در آب از جمله: کلر، رسوبات، ترکیبات آلی و طعم و بوی بد را از بین میبرد.
در واقع زمانی که آب از فیلتر کربن فعال عبور میکند، آلایندگی های موجود که عامل تغییر بو و رنگ هستند به بدنه فیلتر میچسبند و آب تصفیه میشود.
معمولاً در مراکز تصفیه آب صنعتی از بستر کربنی استفاده میشود. بدین ترتیب آب از روی این بستر عبور نموده و ترکیبات آلی و مواد آلاینده که حاوی یون منفی هستند، به کربن هایی که بار الکتریکی مثبت دارند جذب میشوند و روی کربن قرار میگیرند.
تحقیقات اثبات کرده که فیلترهای کربن فعال در جذب آلایندههای گازی و گازهای آلی موجود در هوا تاثیر گذارند. همچنین در محیط هایی که بوی نامطبوع وجود دارد، استفاده از این فیلتر ضروری است. این فیلتر هوای خروجی از هواگیر را فیلتر و آن را بی بو میکند. شایان ذکر است که سطح بوی محیط، رابطه مستقیمی با طول عمر فیلتر کربن فعال دارد.
کاربردهای مختلف فیلتر کربن فعال
- حذف مواد آلاینده، بو و رنگ از آب
- موثر در تصفیه هوا
- جذب کربوهیدرات ها در صنایع شیمیایی
- قابل استفاده در صنایع بازیافت حلال
- حذف علف کش ها و آفت کش ها

چه عواملی بر طول عمر فیلتر کربن فعال تأثیر میگذارند؟
معمولاً بیشتر شرکت ها طول عمر این فیلتر را 1200 الی 3000 ساعت تخمین میزنند. البته شرایط نگهداری و سرویس دهی به موقع این فیلتر در افزایش طول عمر و حفظ کیفیت آن تاثیر دارد. توصیه میشود برای افزایش طول عمر فیلتر کربن فعال، حتماً آن را به صورت دورهای تعویض کنید تا کارایی لازم را داشته باشد.
از دیگر عوامل موثر در طول عمر این فیلتر، سطح آلایندگیهای موجود در هوای پیرامون است. در واقع این فیلترها بر حسب میزان آلایندگی هوا، میتوانند 1 تا 2 سال کارایی لازم را داشته باشند. البته همه فیلترهای کربن فعال، 1 الی 2 سال عمر نمی کنند و طول عمر این فیلترها در برخی برندها و مدل ها 4 تا 8 ماه است.
دمای آب و دمای محیط نیز میتواند روی طول عمر این فیلترها تاثیر بگذارد. همچنین اهمیت دارد که در طی روز، چند ساعت از این فیلتر استفاده میشود.
5 عامل اصلی موثر در طول عمر فیلتر کربن فعال
- کیفیت کربن کاربردی
- نوع آلایندههای موجود در آب
- حجم آب تصفیه شده
- میزان مصرف
- شرایط محیطی

چگونه طول عمر فیلتر کربن فعال را تخمین بزنیم؟
طول عمر فیلتر کربن فعال را میتوان با روشهای مختلف تخمین زد. در واقع هر چقدر مقدار هوا یا آب بیشتری از فیلتر عبور کند، اشباع فیلتر سریع تر صورت میگیرد.
برای محاسبه میزان آلودگی عبوری از فیلتر کربن فعال، باید میزان آلایندههای موجود در هوا یا آب ورودی به فیلتر را اندازهگیری کرد یا تخمین زد. اگر بتوان میانگین غلظت آلودگیها را به دست آورد، به راحتی میتوان میزان آلودگی که جذب فیلتر شده را محاسبه کرد.
همانطور که میدانید کربن فعال قادر به جذب انواع آلایندگی ها است، اما برخی آلایندهها سریعتر جذب میشوند و عملکرد فیلتر را پایین میآورند. مثلا گازهای فرار (VOCs) نسبت به ذرات دیگر، زودتر کربن فعال را اشباع میکنند. بهتر است برخی از روشهای تخمین طول عمر این فیلتر را با هم بررسی کنیم:
محاسبه ظرفیت جذب
از دیگر روشهای تخمین طول عمر فیلتر کربن، محاسبه ظرفیت جذب است. فیلترهای کربن فعال، ظرفیت جذب مشخصی دارند که این ظرفیت میتوان وزنی از آلایندههایی باشد که فیلتر قادر به جذب آنهاست.
تقسیم ظرفیت جذب فیلتر
روش دیگر محاسبه طول عمر فیلتر کربن فعال، تقسیم ظرفیت جذب فیلتر بر میزان آلودگی ورودی است. مثلا اگر یک فیلتر کربن فعال بتواند 500 گرم آلاینده را جذب کند و میزان آلودگی ورودی 5 گرم در روز باشد، طول عمر فیلتر حدود 100 روز خواهد بود.
محاسبه طول عمر فیلتر کربن فعال از طریق تقسیم ظرفیت جذب بر میزان آلودگی | قدرت جذب فیلتر | میزان آلودگی ورودی | طول عمر فیلتر |
500 گرم آلاینده | 5 گرم در روز | 100 روز |
تست دوره ای
برای اندازهگیری کیفیت خروجی فیلتر، توصیه میشود هرازگاهی تستهای دورهای انجام شود. اگر آلودگی ها در خروجی فیلتر ظاهر شدند، قطعاً زمان تعویض فیلتر است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد طول عمر فیلتر کربن فعال با شماره 22264634-021 تماس بگیرید تا کارشناسان این شرکت در این مورد شما را راهنمایی کنند.
7 هشدار نشان دهنده تعویض فیلتر کربن فعال
فیلترهای کربن فعال جزو مهمترین فیلترها در تصفیه آب و هوا هستند. اما فیلترها هم مانند هر وسیله دیگر طول عمر معینی دارند و بعد از مدت زمان مشخصی، کارایی سابق را نخواهند داشت.

عدم تعویض به موقع فیلتر، ممکن است به دستگاه تصفیه آسیب بزند؛ به همین دلیل در این بخش به علائمی اشاره کردیم که زمان تعویض فیلتر کربن فعال شما را نشان میدهند:
1- تغییر در طعم یا بوی آب تصفیه شده
آب تصفیه شده باید طعم و بوی تازه داشته باشد، اگر متوجه بوی غیرعادی یا طعم عجیب آب شدید (مثل بوی کلر یا طعم فلزات)، احتمالاً طول عمر فیلتر کربن فعال شما کاهش یافته و باید آن را تعویض کنید.
2- کاهش جریان آب
کاهش جریان آب از دستگاه تصفیه هم میتواند نشان دهنده این باشد که فیلتر کربن فعال اشباع شده و زمان تعویض آن فرا رسیده است. در واقع اشباع شدن کربن فعال، سبب میشود جریان آب از حالت طبیعی خارج شود.
3- بوی نامطبوع در هوا (در دستگاههای تصفیه هوا)
در دستگاههای تصفیه هوا که از فیلتر کربن فعال استفاده میشود، زیاد بودن بوی نامطبوع یا انتشار گازهای آلاینده در محیط، نشان میدهد که فیلتر به خوبی کار نمیکند و باید آن را تعویض کنید. پس بوی محیط نیز در طول عمر فیلتر کربن فعال تاثیر دارد.
4- ایجاد آلرژی یا مشکلات تنفسی در افراد
اگر فیلتر کربن فعال نتواند آلایندهها و ذرات معلق را بهخوبی جذب کند، افراد دچار علائم آلرژی یا مشکلات تنفسی خواهند شد. پس مشاهده علائم آلرژی در افراد نیز میتواند نشان دهنده این باشد که فیلتر کربن فعال، نیاز به تعویض دارد.
5- تغییر رنگ و ظاهر فیلتر
با گذشت زمان، ممکن است فیلترهای کربن فعال تغییر رنگ دهند یا دچار شکستگی و ترک شوند. اگر فیلتر از لحاظ ظاهری آسیب ببیند یا کهنه به نظر برسد، احتمالا طول عمر فیلتر کربن فعال تمام شده و باید تعویض شود.
6- افزایش رسوب و ذرات معلق در آب
اگر مدت زمانی بعد از استفاده از فیلتر، متوجه وجود رسوب یا ذرات معلق در آب شدید حتما آن را بررسی کنید. چون این عامل میتواند نشاندهنده این باشد که فیلتر کارایی قبل را ندارد و قادر به جداسازی کامل این ذرات نیست.
7- تمام شدن تاریخ مصرف فیلتر
همیشه دستورالعملهای سازنده دستگاه تصفیه خود را چک کنید. اکثر تولیدکنندگان بازههای زمانی مشخصی برای تعویض فیلتر و طول عمر فیلتر کربن فعال پیشنهاد میدهند. حتی اگر علائم واضحی مشاهده نمی شود، بهتر است طبق دستورالعمل شرکت تولیدی فیلتر را عوض کنید.
مقایسه طول عمر انواع فیلترهای کربن فعال
شاید یکی از سوالاتی که برای مصرف کنندگان فیلترهای کربن فعال پیش میآید، این باشد که طول عمر فیلتر کربن فعال چقدر است؟ از آنجایی که طول عمر این فیلترها بر اساس نوع کربن، جنس و کاربرد آنها متفاوت میباشد، این عامل نیاز به بررسی دارد.

طول عمر فیلتر فعال کربن گرانول
این فیلترها جزو متداول ترین فیلترهای کربن هستند که از کربن فعال گرانولی (دانه ای) ساخته شده اند. از آنجایی که این فیلترها قدرت جذب بالایی دارند، در جذب کلر، مواد آلی و شیمیایی بسیار خوب عمل میکنند.
عوامل موثر بر طول عمر این فیلترها شامل جنس کربن و میزان مصرف است.
این نوع کربن به دلیل ثبات بالا و خاصیت جذب خوب، طول عمر مناسبی دارد. معمولاً طول عمر این نوع فیلترها با توجه به مدت استفاده، بین 6 ماه تا 1 سال است؛ اما در صورت وجود آلودگیهای زیاد، ممکن است نیاز به تعویض زودتر داشته باشد.
طول عمر فیلترهای کربن پودری
فیلتر کربن فعال پودری از ذرات ریز کربن ساخته شده و در حذف آلایندههای کوچک و سموم بسیار خوب عمل میکند. این فیلترها معمولاً در صنایع خاص مانند تولید محصولات غذایی و بهداشتی استفاده میشوند.
طول عمر این فیلتر، به اندازه ذرات و نوع کاربرد بستگی دارد. طول عمر فیلتر پودر کربن فعال در صنایع، میتواند بین 2 تا 6 ماه باشد؛ اما این مدت زمان بر اساس میزان آلودگی ورودی، ممکن است کمتر باشد.
طول عمر فیلترهای کربن بلاک
فیلترهای کربن بلاک از کربن فشرده ساخته شدهاند و به دلیل اینکه ساختار متراکمی دارند، دقت بسیار بالایی در جذب آلایندگی هایی نظیر کلر، مواد شیمیایی و ذرات معلق دارند. این نوع فیلتر معمولاً در بخش نهایی تصفیه آب خانگی استفاده میشود.
عوامل موثر بر طول عمر این فیلتر، سطح تراکم و میزان جریان آب است. از آنجایی که فیلترهای کربن بلاک سطح فشردگی زیادی دارند، طول عمر آنها نسبت به فیلترهای گرانولی بیشتر است. در واقع طول عمر مفید این محصولات به طور متوسط بین 1 تا 2 سال میباشد.
طول عمر کربن فعال میله ای
کربن فعال میله ای که با نامهای استوانهای، مدادی، کبریتی و اکسترود هم شناخته می شود، مقاومت و پایداری بالایی دارد. به همین دلیل طول عمر بالایی داشته و قادر است مقدار زیادی از آلایندگی ها را از بین ببرد.

مقایسه طول عمر فیلترها از لحاظ جنس کربن
جنس کربن در فیلترهای کربن فعال نیز تاثیر زیادی در طول عمر آنها دارد. کربن فعال تولید شده با مواد گیاهی به دلیل پایداری بیشتر، طول عمر بیشتری دارد. اما کربن فعال مبتنی بر زغالسنگ یا چوب، ممکن است در شرایط محیطی سخت زودتر اشباع شود.
طول عمر فیلتر کربن فعال بر اساس برند
کیفیت ساخت برندهای مختلف، میتواند تفاوت چشمگیری در طول عمر فیلترها داشته باشد. برندهایی که در ساخت این فیلتر از کربن با کیفیت و تکنولوژی پیشرفته استفاده میکنند، معمولاً طول عمر بیشتری دارند.
فیلترهای کربن فعال استاندارد و باکیفیت، دارای گواهینامههای بینالمللی و استانداردهای دقیقتری هستند.
طول عمر فیلتر کربن فعال از لحاظ کاربرد
فیلترهای کربن فعال از لحاظ کاربرد نیز با هم تفاوت دارند، این فیلترها را به دو صورت خانگی و صنعتی میتوان استفاده کرد. در دستگاههای تصفیه آب خانگی، معمولاً فیلترهای کربن فعال بین 6 تا 12 ماه کارایی دارند. این مدت به حجم مصرف آب و میزان آلودگی بستگی دارد.
فیلترهای کربنی صنعتی مخصوص استفاده در حجم بالا هستند، به همین دلیل نسبت به نوع خانگی باید سریع تر عوض شوند. در حالت معمول طول عمر این فیلترها بین 3 تا 6 ماه است.
چه زمانی باید فیلتر کربن فعال را تعویض کنیم؟
همانطور که پیشتر نیز گفته شد، فیلتر کربن فعال را باید زمانی تعویض کرد که طعم و بوی بدی در آب تصفیه شده احساس می شود. همچنین کاهش جریان آب، ایجاد تغییر در رنگ و ظاهر فیلتر و ایجاد علائم حساسیت و آلرژی در افراد، هشدارهایی برای تعویض و اتمام طول عمر فیلتر کربن فعال هستند.
زمانبندی تعویض فیلتر کربن فعال
- در دستگاههای تصفیه هوا، معمولاً فیلتر کربن فعال باید بین ۳ تا ۶ ماه یک بار تعویض شود.
- مدت زمان تعویض این فیلتر در دستگاههای تصفیه آب، به میزان مصرف آب و کیفیت آن بستگی دارد.
- فیلتر کربن فعال در دستگاههای تصفیه آب خانگی، هر ۶ تا ۱۲ ماه نیاز به تعویض دارد.
- در محیطهای پر از دود و بوی شدید، ممکن است فیلتر تنها بعد از ۲ تا ۳ ماه نیاز به تعویض داشته باشد.

آیا میتوان فیلتر کربن فعال را شست و دوباره استفاده کرد؟
در حالت کلی فیلترهای کربن فعال، برای استفاده مجدد قابل شستشو و احیا نیستند. دلیل این امر به ساختار و عملکرد این فیلتر بر میگردد. این فیلترها از کربنی تشکیل شدهاند که توانایی جذب آلودگیها، بوها و ترکیبات شیمیایی را دارند. اما پس از مدتی، منافذ این فیلترها پر از آلودگی شده و قدرت جذب آنها کاهش مییابد.
چرا نباید فیلتر کربن فعال را شست؟
- آلودگیهای جذب شده به این فیلتر قابل حذف نیستند؛ زیرا وقتی کربن فعال آلایندهها و بوها را جذب میکند، این آلودگیها در منافذ فیلتر گیر میافتند. شستشو با آب یا مواد شوینده نمیتواند این آلایندهها را به طور کامل از بین ببرد.
- حتی اگر برخی از آلایندههای موجود در فیلتر با شستشو حذف شوند، ممکن است ساختار کربن آسیب ببیند و کارایی فیلتر به شدت کاهش یابد.
- شستشوی این فیلتر ممکن است باعث انسداد برخی از منافذ آن شود، در نتیجه ظرفیت جذب فیلتر کاهش یافته و طول عمر فیلتر کربن فعال کم میشود.
راهکارهای بازیافت فیلترهای کربن فعال
برای بازیافت و احیای این فیلترها روشهای مختلفی وجود دارد که شامل احیای کربن فعال با روشهای حرارت دهی، تبخیر، شیمیایی، الکترولیز و روش بیولوژیکی است. با این روش ها میتوان کربن این فیلترها را بدون تجزیه، مجددا فعال کرد.
در ادامه برخی از راهکارهای بازیافت را بررسی میکنیم:
- روش حرارت دهی: با این روش مقدار زیادی از ذرات و آلایندگیهای جمع شده بر روی کربن فعال از بین میروند و این کار باید در دمای بالایی 800 درجه سانتی گراد انجام شود.
- روش تبخیر: عملیات احیا در این روش با بخار آب صورت میگیرد، به طوری که کربن ها از بخار عبور داده میشوند تا بازیافت گردند. اما در این روش، تمامی ذرات و آلودگی ها از بین نمی روند و مدت زمان احیا طولانی تر است.
- روش شیمیایی: در این روش برای افزایش طول عمر فیلتر کربن فعال، آلایندگیهای موجود در فیلتر از طریق موادی نظیر اتانول، متانول، کربوکسیلیک و … با سرعت بالا حذف میشوند.
- روش الکترولیز: از آنجایی که روش شیمیایی بازیافت کربن هزینه بر است، این روش برای صنایع کوچک به صرفه نیست. به همین دلیل در محیطهای کوچک از روش الکترولیز استفاده میشود که عملیات بازسازی با سیالات بحرانی صورت میگیرد.

فیلترهای کربن فعال در آینده: نوآوریها و پیشرفتها
برحسب تحقیقات به عمل آمده پیش بینی شده که در آینده، نوآوریها و پیشرفتهای قابل توجهی در تولید فیلترهای کربن فعال به وجود میآید. این نوآوری ها در افزایش طول عمر فیلتر کربن فعال و کارایی آن تاثیر میگذارند. برخی از این پیشرفتها عبارتاند از:
احیای فیلترهای خانگی
در حال حاضر تحقیقاتی در حال انجام است تا در آینده فیلترهای کربن فعال در دماهای پایین و بدون نیاز به تجهیزات پیچیده قابل احیا باشند. این نوآوری میتواند هزینههای تعویض را کاهش داده و طول عمر فیلترها را افزایش دهد.
همچنین اگر از پوششهای ضد باکتری و ضد آلودگی استفاده شود، میتوان طول عمر فیلتر کربن فعال را افزایش داد.
فناوری نانو
فناوری نانو در ترکیب با کربن فعال، در افزایش سطح تماس و جذب آلایندهها موثر است. فیلترهای ساخته شده با تکنولوژی نانو، کارایی بالاتری داشته و قادر به جذب آلایندههای ریزتر نیز میباشند.
هوشمند کردن فیلترها
ممکن است در آینده فیلترهای کربن فعال به حسگرهای داخلی مجهز شوند. در این حالت سطح اشباع فیلتر را به صورت دقیقتر اندازهگیری نموده و زمان تعویض فیلتر را به کاربر اطلاع میدهند.
برای خرید کربن فعال با شماره 22264634-021 تماس حاصل فرمایید تا در این زمینه شما را بهتر راهنمایی کنیم.
سوالات پرتکرار
برای افزایش طول عمر فیلتر کربن فعال، سرویس منظم آن اهمیت زیادی دارد، همچنین فیلتر را در بازههای زمانی مشخص تعویض کنید.
خیر. شستشو باعث کاهش کارایی فیلتر میشود و نمیتواند آلایندههای جذب شده را بهطور کامل از بین ببرد.
بله. در دستگاههای خانگی فیلترها بین ۶ تا ۱۲ ماه کارایی دارند، اما در دستگاههای صنعتی به دلیل حجم بالای آب، معمولاً فیلترها هر ۳ تا ۶ ماه نیاز به تعویض دارند.
فیلتر کربن فعال بیشتر برای حذف ترکیبات آلی، بوها و کلر مؤثر است، اما نمیتواند همه آلایندههای محلول در آب مثل فلزات سنگین را حذف کند.
بله. دمای بالا قوه جذب آلایندهها را کاهش می دهد و در محیطهای گرم، فیلترها سریعتر اشباع میشوند.
با اندازهگیری مقدار آلایندههای موجود در آب یا هوا و محاسبه میزان جذب فیلتر، میتوان طول عمر آن را تخمین زد. هرچه میزان آلایندهها بیشتر باشد، طول عمر فیلتر کوتاهتر خواهد بود.
No comment yet, add your voice below!